Manyezit; Kimyasal formülü MgCO3 olup, teorik olarak bileşiminde % 52.3 CO2, % 47.7 MgO bulunmaktadır. Manyezit Cevheri bünyesinde SiO2, CaO, Fe2O3 ve Al2O3 gibi diğer safsızlıklarda olmaktadır. Sertliği 3.4-4.5 Mohs arasında, özgül ağırlığı 2.9-3.1 olan mineraldir. Rengi beyaz, sarı, gri, kahverengi ve siyah arasında değişir. Tabiatta Kriptokristalin (jel/amorf) ve Kristalen (iri kristalli) olmak üzere iki şekilde teşekkül eder.
Sert ve kompleks bir mineral olup, serpantin veya benzeri kayaçların alterasyonu veya dolomitlerin kontakt metamorfizması sonucu teşekkül eder. Sedimanter oluşumlu manyezit yatakları da vardır. Kriptokristalen manyezit, genellikle saf olarak bulunmakla beraber, bir miktar demir, kireç, alümin ve pek az serbest silis karışmış olabilir. Cevherin kalitesi de içerdiği bileşiklerin miktarlarına göre artar yâda azalır.
Kalsit ve dolomit’te olduğu gibi, manyezit ısıtılınca CO2 içeriğini kaybetmektedir (dekompoze olmaktadır). Manyezit dekompoze sonucunda ağırlığını yarısını kaybeder. 650° ile 1000oC arasında ısıtılarak kostik kalsine manyezit, 1700°-2000o C arasında yapılan ısıl işlem ile oldukça yoğun ve sert; sinter manyezit, Elektrik Ark Fırınlarında 2800 o C’ nin üstünde ısıl işleme tabi tutularak çakmaktaşına benzer yoğun bir madde olan ergitilmiş magnezyum oksit (fused manyezit) elde edilir. Fused manyezitin özgül ağırlığı 3.60 olup çok yüksek sıcaklıklara dayanabilmektedir.
Magnezyum, gerek metal olarak ve gerekse bileşik halinde bugünkü teknolojinin önemli bir hammaddesidir. En geniş magnezyum tüketimi, magnezyum bileşikleri şeklinde gerçekleşmektedir (MgO, MgCl2, Mg(OH)2, MgSO4 vb.). Bütün bunların başında toplam dünya tüketiminin % 80’ini kapsayan ve magnezya adı verilen MgO (Periklas) bulunmaktadır. Zira MgO yüksek ergime noktası nedeni ile refrakter malzeme endüstrisinin en önemli girdisi durumundadır. İşte bu magnezyanın ve hatta diğer magnezya bileşiklerinin en önemli kaynağı doğal manyezittir. Manyezit bir magnezyum karbonat minerali olup tabiatta sık rastlanan bileşiklerden birisidir.
Manyezit Kalsine Manyezit Sinter manyezit Fused(Ergitilmiş) Manyezit
Manyezit doğada 4 şekilde oluşmaktadır.
- Kristalli (crystalline) Manyezit Yataklar
- Kriptokristalli (cryptocrystalline) Manyezit Yataklar
- Damar Dolduran Sedimanter Manyezit Yatakları
- Evaporatik Manyezit Yatakları
Bu bölümde Türkiye’de oluşumu en fazla olan Kriptokristalin manyezit yataklarından bahsedeceğiz.